Badal hab fikirkaaga
Dunidan aynu joogno waxaa ku nool 7.6 billion dad ah, dhamaantoodna
waxa ay har iyo habeen ugu jiraan mid is og iyo mid aan is ogeynba la
dagaalanka nolol maalmeedka iyo qof walba sidii uu qeybta ugu badan
uguna wanaagsan u hanan lahaa.
Ayada oo ay sidaa tahay ayaa hadana lagu kala dheereeyay xaqiijinta
yoolalkaas dadku ay ka leeyihiin nolosha, oo ay qolo u noqdeen kuwa
horumary oo nolol aduunyo wax la yaqaanay oo horumar ah ka
sameeyeen, kuwana ay wali gaajo, amaan daro iyo jahli ay gacantooda
ku sababeen la daalaa dhacayaan.
Hadaba hadii aan nahay afrikaan waxaan ka nahay dadka dunida ku
nool 1.2 billion, hadana badankeen waxaan ku nool nahay nolol aad u
hooseeysa, oo kuwuu ilaahay siiyayna in ay bulshadii dib ugu soo
celiyaan way ku adagtahay in yar mooyee, kuwii aanan haysana in ay
is badal la taaban karo sameeyaan iska daayee badankood xataa kuma
fikiraan.
Somaaliya oo ah wadan ka mid ah wadamada dunida ku yaala isla
markaana ah wadan dhaca qaaradda afrika oo ay ku nool yihiin 14.7
million oo qof ayaa waxa uu la qeybsadaa dunida qeyba badan oo ka
mid ah khayraad fara badan oo uu ilaahay ku manaystay, oo iskugu jira
xoolo, bad iyo bari ay macaadinta iyo shidaalku ka buuxo, hadana
badankeen waxaan qeyb ka nahay dadka ugu nasiibka xun dunidan oo
in ay ka faa’ideystaan barwaaqada uu ilaahay siiyay iska daayee
badankood ay gaaja ugu dhimanayaan ceelal shidaal iyo macaadin
qaali ah dushooda.
In aan dhibaatadaas iyo dib u dhacaas ku noolaano macnaheeda
maahan in aan xaq u leenahay oo dunida qeybta aan ka leenahay inta
aynu nool nahay intaa tahay ee waa natiija ka dhalatay falal aad u fool
xumaa oo iskugu jira xaq bani adam iyo mid alle oo aan horey u galnay,
badankeena ay ka soo laaban waayeen, ciqaabta ku dhacaysa
kuweenii xumaaday ee dunuunbta iyo xuquuqda galay darteedna
waxaa ay dhibaatadu gaaraysaa masaakiin aanan waxba galabsan oo
xaq alle iyo mid bani aadanba ku jirin.
Mar hadii aan isla garanay oo maskaxdeenu ay ka dhaadhacday in
dhibaatada iyo dib u dhaca nololeed aynu ku jirno ay tahay ciqaab ka
dhalatay dunuub waa in aynu rabbi u laabanaa oo an cafis iyo towba
waydiisanaa, saxnaana waxa hada ka dambeeya in aan ku dadaalno
dhowrsanaan iyo rabbi raali gelintiisa.
Hadaba markii aan usoo laabano mawduuca cutubkan oo ah badal hab
fikirkaaga, waxaa ugu horeeya ee qof horumar gaaray oo ku dhaqaaqay
guushiisana qeyb libaaxle ka qaadatay waa badalidda hab fikirka.
Hadii ay maskaxdaadu ka dhaadhacsan tahay waxba ma qaban kartid,
waxaad tahay afrikaan waliba soomaali kasii ah, dunida wax badan ka
dambeeya, dhaqaale fiican haysanin, dadkiisu ay isdilayaan kuwana is
dhacayaan, waxaa hubaal ah in ay kuu rumoobeyso waxaas oo dhan
oo aad helaysid ama la kulmeysid waxa ay mar walbo maskaxdaada
isku sheegto ama ku fikirto.
Hadaba si uusan dib u dhaca hada na gaaray mid kale kuugu darsamin
waa in aad badashaa hab fikirkaaga, oo kaliya ay noqdaan waxa aad
ka fikiraysid ama aad rabigaaga ka rajaynaysid wax wanaagsan iyo
horumar, waxaa hubaal ah kaliya hab fikirkaaga oo aad saxdaa in ay
wax badan kuu saxmi doonaan, oo aad guulaha aad gaari doonto ay
midba mid kuusii dhiibto haddii uu rabbi idmo.
Dad badan oo horey guulo aad u waaweyn ka gaaray nolosha waxa ay
dhamaan isku raacsanaayeen in ay waxa ugu horeeya oo ay guusha
ka bilaabato tahay fikirka iyo waxa aad awoodaahaga iyo nolosha kugu
hareereysan aad ka aaminsan tahay, waxayna sidoo kale xaqiijiyeen in
markii ugu horeysay oo ay badaleen hab fikirkooda kaliya ay badalantay
qaabkii ay u arkayeen nolosha, iyo caqabadaha la socda oo ay maalin
walbo ku soo wajihi jirtay nolosha.
Waxay sidoo kale dhamaantood isku raaceen in ay markii ugu horeysay
caqabadihii nolosha oo ay u arki jireen dhibaato weyn oo ku dhacday
iyo dib u dhac ka reebay jiilkoodii ay isku badashay fursado usii
dhaweynaya yoolkoodii nolosha ay ka lahaayeen oo ay khibrad iyo
waaya aragnimo ka helaan.
Hadaba aqriste noloshaada qiimeey caqabadaha nolosha ma waxaad
u aragtaa dib u dhac iyo dhibaata weyn oo ku soo wajahday, mise
waxaad u aragtaa fursad iyo waaya aragnimo kuu soo hormartay,
qiimeey naftaada oo badal hab fikirkaaga si aad ugu biirtid dadkii
guuleystay oo caqabadaha soo wajahay fursado u badalay.
Waxaan halkan kugula wadaagaa sheeko gaaban oo ku dhacday
haweeneey wax badan lasoo xigto marka laga hadlayo saameynta
fikirka qaldan oo aad naftaada iyo bulshada kugu hareereysan kaa
aaminto uu leeyahay.
Lasoco ....................part 2